İnmemiş Testis

Erkeklerde testisler gebeliğin ilk iki ayında gelişimini tamamlar ve karın içinde yerleşerek cinsel farklılaşmayı sağlayan hormonları salgılar. Gebeliğin 7. ayında testosteronun etkisiyle karın boşluğunda bulunan testisler skrotuma (testisi saran torba) inmeye başlar. Doğuma yaklaşıldığında skrotuma doğru ilerleyen testisler kasık kanalını geçer ve skrotuma yerleşir. İşte bu iniş tamamlanamazsa ve testis kasık kanalında (inguinal kanal) veya karın boşluğunda kalırsa buna inmemiş testis denir. Çoğu zaman tek taraflı, bazen de çift taraflı görülebilir.

Bir gün içerisinde ve bir seansta gerçekleşen bu ameliyatta; hastaya kasık fıtığında olduğu gibi hazırlıklar yapılmaktadır. Bundan sonra ise testisler vücut içerisinden alınarak skrotumun alt kısmına yerleştirilir. Bu işlem yapılırken testislerden birinde erime durumu varsa, ailenin izniyle birlikte bu testis alınır. Hastanın, doktorun belirlediği aralıklarla doktor kontrolüne gitmesi gerekmektedir.

Hastada ameliyat sonrası gerçekleşebilen bazı durumlar vardır. Bu durumlar oldukça sık meydana gelebilir. Yara enfeksiyonu, geri kaçma, geç dönemde sperm kanalı tıkanıklığı ve kısırlık problemleri ameliyattan sonra görülebilen problemler arasında yer almaktadır.

İnmemiş testis tedavisi, kolay bir ameliyatla düzeltilebilir. Gelişen tıp teknolojisiyle birlikte daha kısa sürede tespit edilen inmemiş testis rahatsızlığı, yeni doğan bebeklerde 6 aylık olana kadar tespit edilir ve bu tedavi hiçbir zaman çocuğun bir yaşına gelmesi beklenmemelidir. 6 ay olmuş bir erkek bebekte testisler skrotuma inmediyse kesinlikle cerrahi müdahale yapılması gerekir.

İnmemiş Testis Nedir?

İnmemiş testis, sadece erkek çocuklarında görülen bir sağlık sorunudur. Doğuştan olabilen bu durum, hormona veya kasık ameliyatları sebebiyle de ortaya çıkabilmektedir. Bu durum, bir erkekte büyük sorunlara yol açacağı için tedavi edilmesi gerekir.

Tanısı Nasıl Konulur?

Muayenede testisin skrotumda değil, kasık kanalı içinde olduğu hissedilir. Bazen testis bu kanalda da palpe edilmeyebilir. Ultrason veya laparoskopi ile testisin karın içinde nerede olduğu bulunur. Bu durumda testis bazen skrotuma indirilebilir veya testisin çürümüş olduğu söz konusu ise o zaman çürüyen testis kalıntısı bulunur ve çıkarılır.

Sonuç olarak, inmemiş testisi palpe edilen (muayene ile hissedilen) veya palpe edilemeyen olarak da ayırabiliriz. Palpe edilen inmemiş testis için uygun zamanda cerrahi (inguinal orşiopeksi) ile testis skrotuma getirilir. Palpe edilemeyen (karın içinde bulunan) testis için laparoskopi veya açık cerrahi (eksplorasyon) yapılıp, testisin durumuna göre skrotuma indirilmeli (testis canlı ise) ya da çıkarılmalıdır (testis çürümüşse).

Retraktil Testis (Utangaç testis, inip-çıkabilen testis) Nedir? Ameliyat Edilmeli midir?

Halk arasında ”utangaç testis”, ”korkak testis” de denilen bu durumda testis veya testisler zaman zaman skrotumdan, kasık kanalına çıkar. Genellikle soğuğun etkisiyle veya çocuğun ellemesiyle testis yukarı kasıklara doğru kaçar, sıcakta ve çocuk uyurken bakıldığında skrotumda görülür. Retraktil testisler inişini tamamlamıştır, gerçek inmemiş testisten farklı olarak masum bir durumdur ve güçlü refleks kasılmalar sonucu testis bazen kasık kanalına çıkmaktadır. Retraktil testisi olan çocuklarda herhangi bir cerrahi ve medikal tedaviye ihtiyaç yoktur. 6 aylık aralıklarla puberte (ergenlik) dönemine kadar izlem gereklidir.

İnmemiş Testis Belirtileri

İnmemiş testis belirtilerini anlamak oldukça kolaydır, fakat her zaman uzman bir hekimin kontrol etmesi gerekmektedir. İnmemiş testis durumunun yaşanması için testislerin skrotum adı verilen yerde olmaması gerekmektedir. Eğer yeni doğan bir çocukta bu durum varsa, hemen doktora başvurmak gerekir.

Testis muayenesi yapılırken doktorun ellerinin soğuk olmaması gerekir. Çünkü; çocuğun testislerine dokunulduğunda soğuk temas olursa, çocuk istemeyecek ve korkacaktır. Buna ek olarak, ortam şartlarına ve doktorun çocukla arasındaki etkileşime de dikkat edilmesi gerekir. Bilinmesi gereken en önemli konulardan biri; testislerde su fıtığı varsa bu sebepten dolayı skrotumun içi dolu sanılabilir. Alanında uzman bir doktor tarafından yapılan muayenede bu duruma karşı da dikkat edilir.

İnmemiş Testisin Etkileri

Erken doğum sebebiyle dünyaya gelen çocukların vücutları, anne karnında tam gelişemeden doğduğu için bazı sağlık sorunları yaşayabilirler. Bunlardan biri de erkek çocuklarının erken doğumunda meydana gelen skrotumun boş olması, yani inmemiş testis problemidir. Bu sorunun çocuklar üzerinde farklı etkileri bulunmaktadır. Etkilerin neler olduğunu aşağıdaki listeden görebilirsiniz:

– En büyük sorunlardan biri, testosteron hormonunun ve spermin vücutta üretilememesidir. Bu yüzden erkek çocuğun ilerleyen yıllarda erkeklik özellikleri gelişmeyebilir ve kısırlık söz konusu olabilir.

– Her erkekte görülen testis kanserinin riskini 4 ila 10 kat arasında artırabilir.

– Testis, skrotumun içinde olmadığı için damarlarının etrafında dönerek kendine kan gelmesini engelleyebilir. Bu durum zamanla testisin işlevlerini kaybetmesine bile neden olabilir.

– Testisin inmemiş olması travmaya sebebiyet verebilir.

– Kasık fıtığı oluşması meydana gelebilir.

– Skrotum boş olduğu sebebiyle kişi kendini eksik hissedebilir veya daha farklı psikolojik sorunlarla karşı karşıya kalabilir.

– Kesin bir bilgi olmasa da bazı uzmanlar tarafından skrotuma inmeyen testis sayısı bir ise, diğer testise çeşitli zararlar vereceği düşünülmektedir. Bu düşünce, bazı uzmanlar tarafından reddedildiği için bir kesinlik taşımamaktadır.

– Bir erkeğin testisleri, her zaman vücut sıcaklığına göre 2 ila 4 derecede daha düşük sıcaklıktadır. Bu sıcaklık, testisin işlevlerini rahat yerine getirebilmesi ve gelişmesi için oldukça önemlidir. İnmemiş testisler skrotumda değil vücudun içerisinde yer aldığı için bu sıcaklığa kıyasla daha sıcak bir ortamda bulunmaktadır. Bu da çeşitli sıkıntılara yol açabilir.

– Vücut içerisinde kalan inmemiş testis, 6 ay boyunca tedavi edilmediyse yüksek sıcaklık sebebiyle büyük zararlar görebilir. Bu zararlardan biri ise, kısırlıktır. Her zaman olmasa da olması yüksek ihtimal olan kısırlık sebebiyle kişi ileride çocuk sahibi olamayacaktır.

– Uzman doktorlar tarafından yapılan ameliyat sonucunda testisler skrotuma indirilir ve testisler gelişimine kaldığı yerden devam etmektedir. Erken fark edilip kısa süre içerisinde skrotuma indirilen testislerde kısırlık sorunu oldukça az olmaktadır. Buna karşın uzun süre vücut içerisinde duran testisler, skrotuma tekrardan indirilse bile kısırlık sorunuyla karşılaşma oranı oldukça yüksektir.

– Skrotuma inmemiş testislerin sebep olduğu en büyük sorunlardan biri de kötü huylu tümörlerdir. Bu tümörlerin oluştuğu kişiler genelde 30’lu yaşlarını geçmiş kişiler olmaktadır, fakat inmemiş testis hastalığında riskin azaldığına dair kesin bir bilgi yoktur. Bu yüzden genç yaşta bile olabileceğini bilerek bu duruma dikkat edilmesi gerekmektedir.

İnmemiş Testis ve Kısırlık

Normalde skrotum (testisleri saran torba) sıcaklığı, vücut içi sıcaklıktan yaklaşık 2°C kadar daha düşüktür. Kasıkta veya karın içinde kalan (yani sürekli yüksek ısıya maruz kalan) testiste hasar oluşmaya başlar. Eğer her iki testis de inmemişse ilerleyen yıllarda kısırlık (infertilite) neredeyse kaçınılmaz olur. (Sürekli yüksek sıcaklıkta kalan testiste; testis içindeki dokularda, yani seminifer tubuluslarda hasar ortaya çıktığı deneysel olarak elektron mikroskopisinde gösterilmiştir.)

Ayrıca inmemiş testiste ilerleyen yıllarda testiste yapısal hasar, fonksiyon kaybı ve atrofi (çürüme) gelişebilir. Bu normal olmayan testisin vücutta bırakılması halinde ise bu yapıdan tümörler gelişebilir. (Malign Dönüşüm) İnmemiş testisli hastaların ileride testis kanseri gelişme riski normal erkeklere göre 20-25 kat daha fazladır.

İnmemiş Testis Tedavisi Ne Zaman Yapılmalıdır?

İnmemiş testisin tek tedavisi cerrahidir. İnguinal orşiopeksi adı verilen bir ameliyatla kasık bölgesinden yaklaşık 2 cmlik kesi ile testis skrotuma indirilir. Ameliyat yaklaşık yarım saat süren ve genel anestezi altında yapılan bir işlemdir. Ameliyat sonrası aynı gün hasta taburcu edilmektedir. Ehli bir uzman tarafından yapılan inmemiş testis tedavisi başarı şansı oldukça yüksektir (Başarı oranı %95 civarındadır).

Eğer testis karın içerisindeyse; yukarıda da bahsettiğim gibi laparoskopik veya açık cerrahi ile testis bulunur; testis canlı ise indirilir, atrofiye uğramış yani çürümüş ise çıkarılır. Doğru cerrahi zamanı ise 1 yaşındadır. 1 yaşına kadar aralıklı takip edilmelidir. Bu dönemde bazı olgularda hormon tedavisi denenebilmektedir. Ancak 1 yaşına kadar gözlenmiş fakat skrotuma inmemiş testisin cerrahi ile indirilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, cerrahi ile tamamen düzeltilebilen bir sorun olan inmemiş testiste; ailenin oldukça bilinçli olması ve 1 yaşına kadar bu konuda deneyimli bir uzmana danışması önemlidir. Testislerin 1 yaşından sonra kendi kendine inmesi neredeyse imkansız olacağından ve 12. aydan sonra inmemiş testisin yapısında bozulmalar başlayacağı için cerrahi ile tedavi edilmelidir.